Bác sĩ Trương Quang Bình, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, giải thích rằng tim là một phần của hệ tuần hoàn, có nhiệm vụ cung cấp máu. Và dinh dưỡng của tạng người. Tim hoạt động như một “máy bơm” để co bóp, đưa máu từ khoang tim đến hệ thống động mạch và các cơ quan. Với lực tống máu này, máu mới đến và đào thải các mô, từ đó giúp cơ thể tồn tại và hoạt động.
Tim có hệ thống van có thể đóng mở giúp máu lưu thông theo một chiều và giải phóng hệ động lực. Không có dòng chảy ngược trong mạch. Khi tim co bóp để hút máu về phía trước (tâm thu), van sẽ mở ra; khi tim không co bóp (tâm trương), van sẽ đóng lại. Có bốn van trong tim: van hai lá, van ba lá, van động mạch phổi và van động mạch chủ.
Có bốn van trong tim.
Van tim có thể bị tổn thương vì nhiều lý do, dẫn đến hẹp van hoặc hở van. Thông thường, khi tim co bóp, máu sẽ được tống ra ngoài hoàn toàn, nhưng khi van tim mở ra, một lượng máu sẽ được gửi ngược lại. Hở van không ảnh hưởng lớn đến lượng máu đẩy về phía trước, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến khoang tim lưu thông máu ngược lại. Các buồng tim nhận được dòng máu rửa ngược sẽ phải làm việc nhiều hơn vì chúng vừa xử lý dòng máu từ các buồng tim khác vừa làm đảo ngược lượng máu thừa. Tình trạng này được gọi là quá tải thể tích, nếu kéo dài quá lâu dễ gây giãn tim và suy tim.
Do trào ngược van hai lá, máu chảy bình thường và máu chảy ngược. Hẹp, là sự thu hẹp của buồng sau tim, cần rất nhiều lực để tống máu qua chỗ hẹp. Tình trạng này được gọi là quá tải áp suất. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ khiến cho thành cơ tim bị phì đại, suy tim.
Hẹp hoặc nứt nghiêm trọng xảy ra. Chỉ định điều trị. Không có cách nào chữa khỏi bằng thuốc và cần phải phẫu thuật. Các bác sĩ phẫu thuật có thể sửa van tim hoặc thay van tim nhân tạo cho bệnh nhân. Đây là một ca phẫu thuật lớn cần đến máy tim phổi nhân tạo và bệnh nhân phải nằm viện trong thời gian dài. Những bệnh nhân lớn tuổi hoặc mắc các bệnh mãn tính khác, như bệnh phổi, bệnh thận, ung thư gan… thì khó có thể chịu đựng được những thao tác đó.
Một phương pháp điều trị hẹp van động mạch chủ đã được nghiên cứu và ứng dụng liên quan đến việc thay van động mạch chủ qua ống thông. Với sự phát triển của công nghệ vật liệu đã cho ra đời loại van nhân tạo với chức năng như van tim tự nhiên. Van được đặt trong một khung kim loại trông giống như một mạch máu. Mọi thứ đều thu hẹp trong ống dẫn.
Bác sĩ đưa một ống thông vào mạch máu lớn của đùi và đưa thiết bị đến chỗ hẹp van động mạch chủ. Khi vào đúng vị trí, bác sĩ sẽ đẩy van nhân tạo ra khỏi ống thông. Ở đó, van lạm phát ở hình dạng ban đầu được điều khiển và hoạt động như một van tim bình thường.
Van nhân tạo (trái) thay thế van bị hỏng (phải) và hoạt động như một van động mạch. Thay van động mạch chủ
— Đặt ống thông van động mạch chủ là phương pháp mới để điều trị bệnh hẹp van động mạch chủ. So với thay van động mạch chủ thông thường, phương pháp này có ưu điểm là ít xâm lấn, nhẹ nhàng và đơn giản. Bác sĩ không cần cắt xương ức của bệnh nhân, không cần thực hiện các bài tập tim phổi nhân tạo để thực hiện tuần hoàn ngoài cơ thể, không cần tiến hành gây mê toàn thân để giảm thiểu nguy cơ tai biến. Đặc biệt, đây được coi là phương pháp cứu nguy cho những bệnh nhân không thể phẫu thuật do tuổi già, sức yếu hoặc mắc các bệnh nội khoa mãn tính.
Một số lượng lớn các nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả và độ an toàn của phẫu thuật thay van động mạch chủ bằng catheter không thua kém gì so với phẫu thuật thay van thông thường. Do đó, chỉ định ngày càng được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Thủ thuật này được thực hiện ở Việt Nam cách đây khoảng 3 năm, nhưng do thiết bị có giá thành cao nên hầu như không bệnh nhân nào sử dụng được. 8 trường hợp thay van động mạch chủ tại Bệnh viện Bình dân Đại học Y dược TP.HCM được điều trị bằng ống thông đều đạt kết quả tốt, qua theo dõi cho thấy các van tim ổn định, hết tức ngực, giảm triệu chứng khó thở, tim mạch trở về bình thường.
Trần Ngoan tranngoan@vnexpress.net
No comment yet, add your voice below!